Wschodni sąsiedzi Unii Europejskiej – szanse na wzrost współpracy z UE
Instytutu Stosunków Międzynarodowych zaprasza na seminarium naukowe nt. Wschodni sąsiedzi Unii Europejskiej – szanse na wzrost współpracy z UE, które odbędzie się 16.06.2015 o godzinie 10:00 w AFiB Vistula.
Wprowadzenie do panelowej dyskusji przedstawią: dr hab. Marek Grela , były ambasador RP przy Unii Europejskiej, Ambasador Jan Truszczyński, były wiceminister spraw zagranicznych, dr Ryszard Żółtaniecki , były ambasador RP w Grecji. Moderatorem dyskusji będzie dr Zdzisław Rapacki, były ambasador przy Biurze ONZ w Genewie.
Po wystąpieniach panelistów przewidujemy pytania i dyskusję.
Wschodni sąsiedzi Polski i Unii Europejskiej borykają się z problemami społecznymi i gospodarczymi. Na Ukrainie trwa konflikt wewnętrzny, w którym aktywną rolę odgrywa Federacja Rosyjska. Różnie przebiegał w tych krajach proces transformacji ustrojowej po rozpadzie ZSRR. Wszystkie przeszły głęboki kryzys gospodarczy i odnotowały drastyczny spadek stopy życiowej. Państwa te poszukują dalszej drogi rozwoju, modelu politycznego i gospodarczego. Stoją przed wyborem i koniecznością dalszych powiązań politycznych, gospodarczych a także militarnych. Sześciu państwom Unia Europejska zaproponowała współpracę w ramach Partnerstwa Wschodniego. Do integracji namawia te państwa także Federacja Rosyjska. Wkrótce bardziej aktywne w tym regionie będą również Chiny. Idea Partnerstwa Wschodniego nie wzbudziła entuzjazmu we wszystkich krajach, do których była adresowana. Unijny program Partnerstwa Wschodniego nie przyniósł żadnych istotnych zmian społecznych czy politycznych. Kraje Partnerstwa Wschodniego nie potrafiły dokonać skutecznej transformacji swoich gospodarek. Stopa życiowa w tych państwach, z wyjątkiem Azerbejdżanu, który posiada bogate złoża ropy naftowej, jest niższa niż w czasie gdy były one republikami Związku Radzieckiego. Mołdawia jest najbiedniejszym państwem Europy. Słabe pozostają też struktury państwowe. Zagrożona jest demokracja. Tlą się konflikty militarne a istnieje zagrożenie rozniecenia kolejnych jak np. na Naddniestrzu.
Ważną kwestią jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie jaka powinna być polityka Unii Europejskiej w stosunku do tych krajów i jak można im pomóc aby zapewnić stabilizację w regionie Europy Wschodniej ale także dalej w Azji Środkowej. Dotychczasowe działania Unii Europejskiej, dalece niewystarczające, mogą zostać ograniczone z powodu napięć w krajach arabskich. Problemy z migrantami, napływającymi do Południowej Europy z Afryki Północnej będą wpływać na dalsze zmniejszenie zainteresowania wielu państw członkowskich UE współpracą ze wschodnimi sąsiadami.
Istnieje pilna potrzeba zweryfikowania dotychczasowych działań Unii Europejskiej skierowanych do jej wschodnich sąsiadów. Zadaniem UE jest znalezienie i wdrożenie takiej kombinacji instrumentów, która wspomagałaby pragmatyczne składniki relacji UE i Rosji z ich wspólnym sąsiedztwem, redukując zarazem pole dla mocarstwowych zachowań Rosji wobec jej sąsiadów.
Przykładem takiego niewykorzystanego jeszcze wystarczająco narzędzia jest dialog miedzy UE a Euroazjatycka Unia Gospodarcza
Wydaje się, że rozważenia wymaga kwestia rozszerzenia liczby państw do których jest adresowana pomoc na wszystkie państwa post-radzieckie. Do współpracy powinny zostać włączone inne instytucje i organizacje międzynarodowe.
Ważna rola tworzenia skutecznej koncepcji współpracy spoczywa na Polsce, państwach Grupy Wyszehradzkiej i Bałtyckich. Konieczne jest przekonanie partnerów z UE i zbudowanie consensusu co do potrzeby pomocy i współpracy ze wschodnimi sąsiadami.
Seminarium będzie miało formę dyskusji panelowej z udziałem: dr hab. Marka Greli, byłego wiceministra spraw zagranicznych., ambasadora RP przy Unii Europejskiej i Dyrektora ds. Stosunków Transatlantyckich w Radzie Unii Europejskiej i głównym doradcą w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych; Jana Truszczyńskiego, byłego wiceministra spraw zagranicznych, ambasadora RP przy Unii Europejskiej i Dyrektora Generalnego w Komisji Europejskiej;
dr. Ryszarda Żółtanieckiego, byłego ambasadora RP w Grecji, wykładowcy w Collegium Civitas oraz dr. Zdzisława Rapackiego, byłego Ambasadora przy Biurze ONZ w Genewie i Konferencji Rozbrojeniowej, który będzie moderatorem dyskusji.
